نقد اجتماعی در آثار سعدی

نویسندگان

محمود مهرآوران

مهدی قاسمی

چکیده

نقد اجتماعی در آثار سعدی چکیده سعدی شیرازی را استاد سخن می دانیم اما او یک منتقد اجتماعی نیز هست.سعدی نتوانسته دربارۀ زندگی فردی و رفتارهای اجتماعی دوران خویش سکوت کند. از این رو در آثار خود و به گونة مشخص در گلستان و بوستان و قصاید و مواعظ افراد گوناگون اجتماع و برخی گروههای اجتماعی و بالاتر از همه فرمانروایان عصر خویش را به شیوه های مختلف نقد و نصیحت کرده است. با توجه به جایگاه بلند سعدی در ادب فارسی و برتری او بر بسیاری از شاعران و صاحبان اندیشه و جذابیت سخنان حکیمانه و زبان شیرین و مؤثر او و نیز اینکه نقد های اجتماعی او تابه حال بجز در مواردی خاص و برجسته، استخراج نشده اند، این مقاله به اختصار و فشرده مهمترین نقدهای او را بررسی می کند. نقد در آثار سعدی به سه عنوان حکومتی، رفتارهای عقیدتی اجتماعی و اخلاقی اجتماعی تقسیم می شود که حکومت و عوامل آن و گروه های خاص و تأثیرگذار اجتماعی و افراد مختلف جامعه را دربرمی گیرد. این نقد ها با گستره و عمومیت خود نمایانگر ذهن جامعه گرایِ سعدی است. دیدگاه سعدی به جامعه و زندگی دیدگاهی کل نگر است. او تمام جامعه را به صورت انسانی واحد می بیند که چو عضوی به درد آورد روزگار، دگر عضو ها را نماند قرار. پس در نظر او جامعۀ سالم و عادل، بستر پرورش و سازندة انسان کامل است و تمام عوامل مؤثر در این بسترِ پرورش را در سازندگیِ اجتماعیِ بشر دخیل و بهترین انسان را پایبندترینِ آن ها به مسائل شهروندی و اجتماعی می داند. واژگان کلیدی:نقد، نقد اجتماعی، سعدی، جامعه.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقایسه نقد های اجتماعی در آثار سعدی و دیوان حافظ

موضوع این پایان نامه مقایس? نقدهای اجتماعی در آثار سعدی و دیوان حافظ است. در آثاراین دو شاعر گاه با نقدهای اجتماعی روبرو می شویم که اگرچه جنب? تاریخی دارند، کاربردی نیز می-توانند بود. همچنین نگاه اجتماعیِ سعدیِ جهان دیده و پرتجربه از یک سو و نظرات ریز بینان? حافظ خلوت نشین و در عین حال تیز بین از سوی دیگر ما را به این انتخاب ترغیب نمود. جستجوی نقد اجتماعی در آثار سعدی و دیوان حافظ جز در بار? برخی...

دارالشفای سعدی (مقوله‌های پزشکی در آثار سعدی)

سعدی در آثارش برای پرورش معانی تربیتی و اخلاقی خود، از آموزه‌های علوم دیگر، از جمله دانش طب و علم تشریح که مقدّمه طب است، بهره برده است. در حوزه علم تشریح سخنان سعدی، غالباً، با مطالب بخش تشریح کتب طبی قدما مطابقت دارد، مثلاً وی اصل و مایه منی و شیر را خون می‌داند که در کتب تشریحی نیز عیناً همین معنی آمده است. در آثار سعدی نام بیماری‌های متعددی آمده است که مهم‌ترین آنها بیماری رشته، تب، مالیخولیا و...

متن کامل

حیوانات در آثار سعدی

در فایل اصل مقاله موجود است.

متن کامل

نقد گلستان سعدی از دیدگاه نظریه شناختی- اجتماعی بندورا.

گلستان، تاثیرگذارترین کتاب نثر در ادبیات فارسی است که سعدی، شاعر و نویسنده پارسی‌گوی در آن به ذکر واقعیات زندگی انسان و نصایح اخلاقی، در یک دیباچه و هشت باب به نثر مُسَّجَع پرداخته است. امروزه بررسی رفتارهای مختلف انسانی در گلستان از منظر روان‌شناسی قابل تأمل است. این پژوهش، به دور از ملاک ارزش‌گذاری، به روش مقایسه‌ای بر آن است تا نظرات سعدی را در حکایت‌های گلستان با نظریه شناختی-اجتماعی بندورا مقا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مطالعات انتقادی ادبیات

ناشر: دانشگاه گلستان

ISSN

دوره 1

شماره 3 2014

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023